Mặt bích (Flange): Công dụng, Tiêu chuẩn, Phân loại và Ứng dụng

Mặt bích hiện đang là loại phụ kiện nhận được nhiều tin cậy trong các hệ thống công nghiệp, thực hiện chức năng kết nối các chi tiết, bộ phận thành một hệ thống hoàn chỉnh, chịu được áp lực cao và ngăn chặn rò rỉ hiệu quả. Có nhiều loại mặt bích trên thị trường hiện nay, mỗi loại sẽ có thiết kế và các thông số kỹ thuật riêng để mang đến nhiều sự lựa chọn hơn cho người tiêu dùng.

Mặt bích là gì?

Mặt bích (Flange) là một loại phụ kiện cơ khí, được sản xuất từ nhiều loại vật liệu như inox, gang, thép, nhựa… có dạng hình tròn mỏng dẹt, trên vành được thiết kế các lỗ để bắt bu lông kết nối. Với thiết kế này, chúng được sử dụng để lắp đặt các loại van công nghiệp, thiết bị cơ khí, phụ kiện, đường ống… để tạo thành một hệ thống chắc chắn, chịu được áp lực cao.

Flange
Mặt bích là loại phụ kiện được sử dụng phổ biến với chức năng kết nối hệ thống.

Các loại mặt bích này thường được sản xuất theo nhiều tiêu chuẩn quốc tế như JIS, ANSI, DIN, BS… với nhiều tiêu chuẩn áp lực khác nhau, tùy theo điều kiện môi trường sử dụng mà có thể lựa chọn tiêu chuẩn phù hợp. Lưu ý, các Flange phải được lựa chọn cùng loại thì mới có thể lắp đặt dễ dàng.

Thông thường, mặt bích trên các thiết bị cơ khí sẽ được đúc liền với thân van, khi lắp đặt, người sử dụng sẽ lựa chọn một sản phẩm tương ứng với tiêu chuẩn của Flange trên thiết bị và hàn vào đường ống kết nối, sau đó luồng các bu lông qua các lỗ trên vành.

Kiểu kết nối này mang đến khả năng hoạt động bền vững cho các hệ thống sử dụng, không bị rung lắc hay rò rỉ khi vận hành, dễ dàng tháo lắp để phục vụ cho quá trình sửa chữa, bảo trì.

Công dụng của mặt bích

Chức năng chủ yếu của Flange là kết nối các thiết bị, phụ kiện cơ khí rời vào trong đường ống hệ thống. Các mặt bích thường được thiết kế một lỗ tròn ở giữa để lưu chất có thể vận chuyển qua lại, điều này tạo thành một hệ thống thông với nhau, cho phép lưu chất được kiểm soát dễ dàng mà không bị rò rỉ ra ngoài môi trường.

Vai trò của Flange
Flange giữ vai trò không thể thiếu trong bất kỳ một hệ thống chất lỏng, khí, hơi nào.

Bên cạnh loại Flange có thiết kế rỗng, chúng cũng được thiết kế theo dạng mù, tức là bề mặt chúng được sản xuất kín hoàn toàn mà không có lỗ lưu thông. Loại mặt bích này thường được lắp đặt trực tiếp trên đường ống vận chuyển hoặc cuối đường ống để ngăn chặn dòng chảy, nhất là những đường ống cần ngắt kết nối để sửa chữa, bảo trì mà không làm ảnh hưởng đến hoạt động của những đường ống khác.

Chi tiết mặt bích

Flange được thiết kế với hai phần chính là phần mặt bích, lỗ thông và lỗ bu lông. Quy cách chi tiết của chúng sẽ được thể hiện như sau:

Cấu tạo chung của Flange.
Cấu tạo chung của Flange.
  • Thân Flange: Có dạng tròn hoặc vuông, thường được chế tạo từ kìm loại hoặc nhựa với độ dày tiêu chuẩn, trên vành được thiết kế các lỗ bu lông.
  • Đường kính danh nghĩa: Là đường kính tiêu chuẩn của ống, hay còn được gọi là đường kính trong, người ta thường lựa chọn mặt bích có đường kính này tương ứng với kích thước ống, kích thước van… để thuận tiện cho việc lắp đặt.
  • Đường kính ngoài: Là đường kính nằm ở ngoài cùng của Flange.
  • Độ dày mặt bích: Được tính theo đơn vị mm, nếu phụ kiện có kích thước càng dày thì khả năng chịu lực càng tốt.
  • Số lỗ bu lông: Sẽ được thiết kế trên vành mặt bích, tùy loại mặt bích mà số lượng lỗ sẽ khác nhau từ 4 lỗ, 6 lỗ, 8 lỗ, 16 lỗ, 20 lỗ…

Phân loại mặt bích

Loại phụ kiện này hiện đang được thiết kế với đa dạng kích thước, chất liệu, phương thức kết nối… để thích hợp với từng môi trường lưu chất và quy mô hệ thống cụ thể. 

Phân loại mặt bích theo vật liệu

Dựa vào tiêu chí này, Flange được chế tạo từ 4 loại vật liệu chính là thép mạ kẽm, inox, gang, nhựa

Mặt bích thép mạ kẽm

Là loại mặt bích được sản xuất từ chất liệu thép, trên bề mặt được phủ một lớp kẽm mạ, lớp kẽm này sẽ tạo thành một lớp bảo vệ chắc chắn trên bề mặt, giúp sản phẩm có tính thẩm mỹ cao, không bị gỉ sét. 

Mặt bích thép mạ kẽm.
Mặt bích thép mạ kẽm.

Ngoài ra còn có khả năng chịu được áp lực lớn, nhiệt độ cao, thích hợp với những hệ thống có điều kiện khắc nghiệt như xăng dầu, hóa chất, khí hơi nóng…

Mặt bích inox

Được sản xuất từ chất liệu inox 201, inox 304, inox 316… có độ cứng cao, bề mặt sáng bóng, mang đến tính thẩm mỹ vượt trội cho các hệ thống sử dụng. Inox có khả năng chịu được áp lực và nhiệt độ lớn, không bị ăn mòn bởi các chất nồng độ cao.

Mặt bích inox.
Mặt bích inox.

Ngoài ra còn có tính chất an toàn, thích hợp sử dụng trong những hệ thống đòi hỏi vệ sinh an toàn cao.

Mặt bích gang

Là loại Flange được chế tạo từ chất liệu gang cầu, là một loại vật liệu bình dân với giá thành rẻ, tuy nhiên lại có độ bền và khả năng chịu lực tốt, độ cứng cao, không bị hư hỏng khi xảy ra va đập mạnh. 

Mặt bích chất liệu gang.
Mặt bích chất liệu gang.

Sản phẩm Flange này thường được sử dụng trong những hệ thống vận chuyển nước và các loại lưu chất có tính chất bình thường, bề mặt được sơn epoxy nhằm ngăn chặn tình trạng gỉ sét.

Mặt bích nhựa

Loại Flange này thường được sản xuất từ chất liệu PVC, có trọng lượng nhẹ, góc cạnh tinh tế và màu sắc bắt mắt. 

Mặt bích chất liệu nhựa.
Mặt bích chất liệu nhựa.

Khả năng chịu lực, chịu nhiệt sẽ kém hơn so với sản phẩm kim loại nhưng khả năng chống ăn mòn bởi hóa chất tương đối tốt, là lựa chọn hoàn hảo cho các nhà máy hóa chất và hệ thống nước dân dụng, giá thành vô cùng phải chăng.

Phân loại mặt bích theo thiết kế

Mỗi loại Flange sẽ được thiết kế với những kiểu dáng riêng, điều này giúp người sử dụng có nhiều sự lựa chọn hơn để thích hợp với từng nhu cầu sử dụng.

Mặt bích rỗng

Có tên tiếng Anh là Blank Flange, là kiểu dáng được sử dụng phổ biến nhất hiện này và xuất hiện tại hầu hết các hệ thống đường ống. Chúng được thiết kế với dạng tròn dẹt, ở giữa có lỗ để lưu chất vận chuyển qua, xung quanh viền có các lỗ bu lông để bắt ốc vít. 

Thiết kế của mặt bích rỗng.
Thiết kế của mặt bích rỗng.

Sản phẩm này thường được sử dụng để lắp đặt các loại thiết bị, phụ kiện vào đường ống, tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh thông với nhau để lưu chất có thể di chuyển qua lại dễ dàng, không bị rò rỉ lưu chất khi sử dụng.

Mặt bích mù

Có tên tiếng Anh là Blind Flange, chúng được thiết kế kín hoàn toàn mà không có tâm ở giữa, khi được lắp đặt trên đường ống hoặc cuối đường ống, chúng sẽ thực hiện chức năng ngăn chặn dòng chảy hiệu quả, không cho phép chúng tiếp tục di chuyển.

Thiết kế của mặt bích mù (mặt bích đặc).
Thiết kế của mặt bích mù (mặt bích đặc).

Loại Flange này thường sử dụng ở cuối đường ống để lưu chất không bị tràn ra ngoài, cúng được gắn trên những đường ống không sử dụng nữa hoặc cần ngừng hoạt động để bảo trì.

Mặt bích hàn cổ 

Có tên tiếng Anh là Weld Neck Flange, được thiết kế với hai phần chính là phần cổ và phần mặt bích.

Thiết kế của mặt bích hàn cổ.
Thiết kế của mặt bích hàn cổ.

Phần cổ thường được lựa chọn với kích thước tương đồng với kích thước ống, khi lắp đặt, chúng sẽ được hàn chắc chắn vào đường ống để tạo khả năng kết nối bền vững. Còn phần mặt bích sẽ được liên kết với mặt bích ống thông qua các bu lông.

Mặt bích cổ lồng

Có tên tiếng Anh là Lap Joint Flange, so với những loại mà chúng tôi đã kể ở trên thì loại này ít phổ biến hơn, thường sử dụng cho những đường ống có áp lực thấp, đường ống ngắn.

Thiết kế của mặt bích cổ lồng.
Thiết kế của mặt bích cổ lồng.

Kích thước tiêu chuẩn của chúng sẽ được thiết kế lớn hơn đường ống một chút, điều này giúp Flange dễ dàng lồng vào trong đường ống, sau đó trượt lên xuống dễ dàng để điều chỉnh vị trí, cuối cùng sẽ được hàn vào đường ống để cố định vị trí.

Mặt bích ren

Có tên tiếng Anh là Threaded Flange, loại Flange này được thiết kế với kích thước nhỏ gọn, thích hợp với những hệ thống đường ống có kích thước nhỏ.

Thiết kế của mặt bích ren.
Thiết kế của mặt bích ren.

Đường chân ren sẽ được đúc ở đường kinh trong của Flange, trong quá trình lắp đặt, người sử dụng sẽ vặn siết chân ren này vào chân ren ống, sau đó dùng bu lông để kết nối vành mặt bích lại với nhau.

Mặt bích hàn bọc đúc

Có tên tiếng anh là Socket-Weld Flanges, là loại Flange được sử dụng phổ biến trong các hệ thống có kích thước đường ống nhỏ nhưng có áp lực cao. 

Thiết kế của mặt bích hàn bọc đúc.
Thiết kế của mặt bích hàn bọc đúc.

Khi lắp đặt, người ta sẽ lồng loại phụ kiện này vào đường ống, ở giữa Flange và ống sẽ tạo ra một khoảng trống nhỏ để thực hiện mối nối hàn, điều này giúp phụ kiện được kết nối chắc chắn hơn, không bị rung lắc hay rò rỉ trong quá trình vận hành, vô cùng thích hợp với các hệ thống áp lực cao.

Mặt bích hàn trượt 

Có tên tiếng Anh là Slip on Flange, cũng là loại phụ kiện được sử dụng phổ biến hiện nay. Chúng được thiết kế với kích thước lớn hơn kích thước ống, dễ dàng trượt lên xuống và căn chỉnh vị trí dễ dàng.

Thiết kế của mặt bích hàn trượt.
Thiết kế của mặt bích hàn trượt.

Loại Flange này có độ cứng cao, thích hợp sử dụng trong những hệ thống có áp lực lớn, điều kiện khắc nghiệt.

Tiêu chuẩn mặt bích

Như đã nói, để thuận tiện cho việc lựa chọn và lắp đặt, các loại Flange sẽ được thiết kế tuân thủ các tiêu chuẩn nhất định như JIS, ANSI, BS, DIN…

Mặt bích tiêu chuẩn JIS

JIS (Japan Industrial Standard) là tiêu chuẩn công nghiệp hàng đầu của Nhật Bản, ban hành bởi Ủy ban Tiêu chuẩn Công nghiệp Nhật Bản.

Tiêu chuẩn này được sử dụng để tạo ra quy ước chung trong quá trình sản xuất và sử dụng các sản phẩm công nghiệp, trong đó tiêu biểu nhất là Flange. 

Mặt bích tiêu chuẩn JIS.
Mặt bích tiêu chuẩn JIS.

Các loại Flange sản xuất theo tiêu chuẩn JIS sẽ được tính toán chi tiết về kích cỡ, độ dày, khả năng chịu lực… từ đó tạo ra những sản phẩm đáp ứng về kỹ thuật, tạo ra một quy ước chung, giúp người sử dụng dễ dàng lựa chọn được những sản phẩm tương ứng. Chúng được sản xuất với nhiều mức áp lực như JIS 5K, JIS 10K, JIS 20K, JIS 25K, JIS 40K… 

Ngày nay, Flange tiêu chuẩn này không chỉ được sử dụng tại Nhật Bản mà nó đã trở thành một trong những tiêu chuẩn công nghiệp được công nhận sử dụng trên toàn thế giới, mang đến độ tin cậy cao cho khách hàng.

Mặt bích tiêu chuẩn ANSI

ANSI (American National Standards Institute) là tiêu chuẩn được ban hành bởi Viện tiêu chuẩn quốc gia Hoa Kỳ, được đánh giá là một trong những tiêu chuẩn công nghiệp hàng đầu thế giới hiện nay, là biểu tượng của sự chất lượng, xuất hiện rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, ngành hàng.

Mặt bích tiêu chuẩn ANSI.
Mặt bích tiêu chuẩn ANSI.

Flange tiêu chuẩn ANSI được đánh giá là có độ bền chắc cao, khả năng chịu lực vô cùng tốt. Chất liệu sản xuất chủ yếu là inox, thép mạ kẽm với nhiều tiêu chuẩn áp lực như ANSI B16.5, ANSI B16.47 Series A, ANSI B16.47 Series B… tạo ra nhiều sự lựa chọn hơn cho người tiêu dùng.

Mặt bích tiêu chuẩn DIN

DIN (Deutsches Institut für Normung) là bộ tiêu chuẩn công nghiệp hàng đầu của Đức, hiện đang được sử dụng vô cùng phổ biến hiện nay. Với độ tin cậy cao, chúng hiện đang được quy định cho 12.000 tiêu chuẩn khác nhau với nhiều lĩnh vực, nhận được sự tín nhiệm của hầu hết người tiêu dùng.

Mặt bích tiêu chuẩn DIN.
Mặt bích tiêu chuẩn DIN.

Tiêu chuẩn DIN được ban hành để tạo ra một quy chuẩn chung cho các sản phẩm công nghiệp. Trong lĩnh vực thiết kế Flange, chúng có chức năng tạo ra một quy ước chung về kích thước, độ dày, áp lực… để tạo thành những sản phẩm có độ bền cao, an toàn khi sử dụng và thân thiện với môi trường.

Loại phụ kiện này được sản xuất với nhiều mức áp lực cụ thể như PN6, PN10, PN16, PN25, PN40… 

Mặt bích tiêu chuẩn BS

BS (British Standards) là tiêu chuẩn được ban hành bởi Tập đoàn British Standards Institute và được xem là tiêu chuẩn công nghiệp hàng đầu của Anh.

Tiêu chuẩn này được ban hành nhằm mục đích thiết lập các tiêu chuẩn chung về thiết kế, thông số và chất lượng của các sản phẩm, hàng hóa cụ thể. Ngày nay, chúng hiện đang được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực và đại diện cho hơn 31.000 tiêu chuẩn cụ thể.

Mặt bích tiêu chuẩn BS4504.
Mặt bích tiêu chuẩn BS4504.

Mặt bích BS cũng đang nhận được nhiều đánh giá cao từ người tiêu dùng hiện nay. Các sản phẩm này thường có thiết kế vô cùng chắc chắn, độ cứng vượt trội, chịu được áp lực lớn, nhiệt độ cao, chống ăn mòn và oxy hóa tốt, mang đến khả năng lắp đặt bền vững, không bị rò rỉ hay rung lắc đường ống khi sử dụng.

Cũng tương tự như các tiêu chuẩn Flange khác, loại Flange tiêu chuẩn BS cũng được sản xuất với nhiều mức áp lực khác nhau như PN2.5, PN6, PN10, PN16, PN25, PN40… Trong tiêu chuẩn BS, Flange được ký hiệu bởi BS4504.

Những ưu điểm nổi trội của mặt bích

Có thể nói, trong các hệ thống sản xuất hiện đại và quy mô lớn như hiện tại, để mang đến khả năng kết nối chi tiết hệ thống chắc chắn và thuận tiện cho việc tháo lắp, Flange hoàn toàn là một loại phụ kiện giữ vai trò quan trọng và không thể thiếu trong bất kỳ hệ thống nào. Những ưu điểm vượt trội của chúng hiện nay là:

Ưu điểm mặt bích
Mặt bích có khả năng tạo thành một mối nối vững chắc với khả năng chịu lực vô cùng tốt.
  • Đa dạng về kích thước, chủng loại, tiêu chuẩn… giúp người sử dụng có nhiều sự lựa chọn hơn.
  • Thực hiện kết nối hệ thống bền vững, thành một thể thống nhất hoàn chỉnh.
  • Chất liệu sản xuất đa dạng như inox, gang, thép, nhựa… thích hợp với mọi môi trường lưu chất.
  • Chịu được áp lực và nhiệt độ cao, có khả năng sử dụng hiệu quả trong các hệ thống vận chuyển lưu chất nồng độ cao, ngăn chặn tình trạng ăn mòn và oxy hóa hiệu quả.
  • Mang đến tính thẩm mỹ cao cho các hệ thống sử dụng.
  • Mỗi loại Flange sẽ có những quy định riêng về thông số, giúp người sử dụng dễ dàng lựa chọn được những sản phẩm phù hợp với hệ thống sử dụng.
  • Kết nối thông qua các bu lông, thuận tiện cho việc tháo lắp thiết bị, đường ống để sửa chữa, bảo trì, vệ sinh.
  • Ít xảy ra tình trạng hư hỏng.
  • Giá cả hợp lý, nhiều phân khúc cho bạn lựa chọn.

Tuy nhiên, sản phẩm này cũng có một số hạn chế mà bạn cần lưu ý như có kích thước cồng kềnh hơn so với loại nối ren hoặc nối hàn, quy trình lắp đặt cũng sẽ phức tạp và tốn nhiều thời gian hơn kiểu nối ren.

Ứng dụng của mặt bích

Phạm vi ứng dụng của sản phẩm Flange này khá rộng, dường như xuất hiện tại mọi hệ thống đường ống trong nhiều lĩnh vực khác nhau:

Ứng dụng mặt bích
Hầu hết các hệ thống đường ống quy mô lớn hiện nay đều sử dụng phương thức kết nối mặt bích.
  • Sử dụng trong các hệ thống nước như nước sạch, nước thải, hệ thống thủy lợi, tưới tiêu, phòng cháy chữa cháy, nước ngầm…
  • Sử dụng trong các nhà máy chế biến thực phẩm, dược phẩm…
  • Sử dụng trong các nhà máy chế biến gỗ, sản xuất giấy…
  • Sử dụng trong các nhà máy hóa chất.
  • Sử dụng trong các nhà máy năng lượng như thủy điện, nhiệt điện…
  • Sử dụng cho các hệ thống khai thác, vận chuyển và lọc hóa xăng dầu, chất đốt, khí tự nhiên…
  • Sử dụng trong các hệ thống HVAC (điều hòa, thông gió, làm mát, làm lạnh…)
  • Sử dụng trong các hệ thống khí nén, hơi nóng…
  • Sử dụng trong các hệ thống bơm.
  • Sử dụng trong các nhà máy phân bón, sản xuất bao bì, sản xuất thức ăn chăn nuôi…
  • Sử dụng trong các nhà máy cơ khí, luyện kim…
  • Sử dụng trong ngành đóng tàu, các hệ thống hàng hải…

Hình ảnh thực tế của mặt bích

Có thể nói, mặt bích là loại phụ kiện có nhiều đóng góp quan trọng trong các hệ thống sản xuất, tạo nên sự chắc chắn và bền vững cho đường ống, mang đến năng suất cao. Các sản phẩm này hiện đang được Bảo Thiên Long phân phối chính hãng với đầy đủ mẫu mã, kích thước, chất liệu, tiêu chuẩn, xuất xứ… Nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần tư vấn, muốn nhận được báo giá chi tiết, có thể để lại số điện thoại hoặc liên hệ với chúng tôi theo hotline để được tư vấn.

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Van Bướm Kèm Công Tắc Giám Sát: Đặc Điểm, Phân Loại, Ứng Dụng

Van bướm kèm công tắc giám sát là thiết bị cơ khí đóng/ mở thủ công bằng tay quay vô lăng, bên trong hợp số...

Van bi (Ball Valve): Cấu tạo, Phân loại, Ưu nhược điểm, Ứng dụng

Van bi là một thiết bị cơ khí thông dụng trong các hệ thống đường ống, thực hiện chức năng kiểm soát và điều tiết...

Van Bướm Điều Khiển Điện: Cấu tạo, Nguyên lý vận hành, Ứng dụng

Van bướm điều khiển điện là một thiết bị được lắp đặt trực tiếp trên đường ống vận chuyển lưu chất, vừa có chức năng...

Van Cổng (Gate Valve): Cấu Tạo, Cách Thức Hoạt Động, Ứng Dụng

Van cổng là một thiết bị có khả năng ứng dụng khá linh hoạt, chúng xuất hiện rộng rãi trong hầu hết các hệ thống...